Hoewel de Romeinen de interessante ligging van het plateau, dat boven de rivier Viénne uitsteekt, al hadden opgemerkt en een eerste legerkamp bouwden, wordt doorgaans Thibault I, graaf van Blois, als grondlegger voor de huidige burcht aangeduid. In het begin van de tiende eeuw laat de graaf een eerste vestiging op de oude Romeinse fundamenten bouwen. Onder impuls van latere graven van Blois komt een stenen constructie in de plaats die door hun opvolgers, de graven van Anjou, nog verder wordt uitgebouwd.

Door de verovering van Engeland door Willem I de Veroveraar komen het hertogdom Normandië en het koningschap van Engeland samen. Van 1154 tot 1205 wordt Chinon de hoofdresidentie van de Engelse koningen. De kruisvaarder Richard Leeuwenhart en diens broer Jan zonder Land zijn voldoende gekend als Engelse vorsten. In praktijk regeerden ze hun vorstendom echter grotendeels vanuit Chinon.

Door verlieslatende kruistochten en vervreemding van de bevolking verliezen de Engelse koningen hun grip op de regio en wordt deze ingelijfd bij het Franse Rijk, waar het naast strategisch defensiepunt ook gebruikt wordt als gevangenis van politieke gevangenen.

Zo'n tweehonderd jaar na de Engelse koningen is het tijd voor de Franse koningen om hun residentie in Chinon te vestigen. Frankrijk is intussen uitgebreid en in een zoveelste oorlog met Engeland verzeild geraakt. Karel VII acht het Louvre, zijn residentie in Parijs, niet veilig genoeg. In 1427 verhuist hij zijn hele hofhouding vanuit het Louvre naar zijn familiale thuisbasis - Karel VII behoort tot het huis Anjou - in Chinon. In februari 1929 ontvangt de koning een jonge boerin met een goddelijke boodschap. De jonge dame zal meestrijden tegen de Engelse legers en bekend worden als Jean d'Arc. Uiteindelijk zal de Franse koning tot 1450 vanuit Chinon zijn land regeren.

Door 2 brede geulen wordt het plateau waarop het het château werd gebouw in drieën gesneden. Gedurende de 12e tot de 14e eeuw ontwikkelde het château de Chinon zich hierdoor als het ware als een complex van drie aan elkaar verbonden vestingen:

• Het Fort de Coudray is het westelijk deel. Hierin bevinden zich de wachttorens Tour de Moulin en Tour de Boissy. Het was in Fort de Coudray dat Filips de Schone tal van Tempeliers liet opsluiten. Ook Jeanne d'Arc zou - vermoedelijk onder gelukkiger omstandigheden- in dit deel van de burcht verbleven hebben.
• Het Château de Milieu is het centrale deel van de burcht en tegenwoordig ingericht als museum over de gezamelijke geschiedenis van Frankrijk en Engeland. Centraal in dit deel bevindt zich het vorstelijke verblijf, de grote zaal van Karel VIII.
• Het Fort Saint-Georges is het oostelijke deel van het complex. Helaas is van dit deel weinig bewaard gebleven.

Locatie

Château de Chinon in De Rode Ridder

Van het impressionante, langgerekte kasteel krijgen we een beeld in Het zwaard van de maagd, waarin de Rode Ridder deze burcht bezoekt. Jeanne d'Arc, die eveneens in dit verhaal meespeelt zou in 1429 daadwerkelijk in de bovenverdieping van het Ford du Coudray verbleven hebben.

Toch heeft de burcht nog enkele verdoken bindingen met de stripreeks. In mei 1300 werden Gwijde van Dampierre en zijn zonen Robrecht van Bethune en Willem van Crèvecoeur als gevangenen naar de Franse koning gebracht. Na een gevangenschap in het Louvre te Parijs werd het drietal van elkaar gescheiden. In De Leeuw van Vlaanderen baseert Karel Biddeloo zich op het geromantiseerde verhaal van Hendrik Consience om deze gevangenis in Bourges te situeren. In werkelijk zat Robrecht van Bethune tijdens de Guldesporenslag gevangen in... het Château de Chinon!

In maart 1305 overleed Gwijde van Dampierre in zijn Parijse gevangenis. Het overlijden van zijn vader speelde een belangrijke rol in de vrijlating van Robrecht van Bethune in juli 1305. Lang moest het kasteel echter niet wachten op zijn volgende beroemde 'gast'. Op vrijdag 13 oktober 1307 trad het meesterplan van Filips de Schone in werking en werden tal van Tempeliers in Frankrijk gearresteerd. Om de ondervraging te optimaliseren werden velen van hen naar het afgesloten Château te Chinon gebracht. Ook de in Parijs opgepakte grootmeester Jacques de Moley, wiens verschijning we in Het grote geheim zien, werd in 1308 op een verblijf in de kerkers van het Château de Chinon getrakteerd. Zijn 'recensie' is nog steeds op een kerkermuur te bewonderen.